Coaching zonder labels: hét alternatief voor DISC dat wél ruimte geeft

DISC is een klassieker in coaching. Overzichtelijk. Herkenbaar. Toegankelijk. Maar als je het al een tijdje gebruikt, dan weet je:
er zijn situaties waarin DISC tekortschiet.

Zoals dat team dat al drie keer de kleuren heeft besproken, maar nog steeds niet samenwerkt. Of die coachee die na de analyse zegt: “O ja, dat ben ik wel. Maar nu?”

Veel coaches lopen op een punt tegen de grenzen van DISC aan. En dan rijst de vraag: is er een alternatief voor DISC dat wél iets opent, zonder meteen in complexiteit te vervallen?

Het antwoord is: ja.

Maar dan moet je als coach ook durven loslaten. Niet het overzicht, maar het label.

DISC: helder, maar beperkt

Laten we DISC niet afserveren. De kracht van DISC zit in de eenvoud. Vier kleuren. Een gedragstype. Je kunt er direct mee aan de slag. Maar gedrag is het topje van de ijsberg. En DISC blijft daar, aan de oppervlakte.

Wat het niet doet:

• Verklaren waar gedrag vandaan komt.
• Ruimte laten voor verandering.
• De unieke context van een persoon meenemen.
• Gesprekken openen over motivatie, beleving of spanning.

DISC benoemt gedrag. Maar als coach wil je gedrag begrijpen. En daar wringt het vaak.

Wat als je begint onder het gedrag?

Stel je voor: Je begint je coaching niet met de vraag: Wat doe je? Maar met: Wat beweegt je?
Niet: Wat voor type ben je? Maar: Waar krijg je energie van en waar raak je hem kwijt?

Een goed alternatief voor DISC geeft je geen nieuwe kleur, maar een nieuw uitgangspunt.

Niet om mensen in te delen, maar om hen zichzelf te laten zien. Niet om gedrag te verklaren, maar om ontwikkeling mogelijk te maken. Geen hokje. Wel richting.

Wat een goed alternatief wél doet

Een bruikbaar alternatief voor DISC hoeft geen kleur te vervangen door een ander type model. Het mag juist minder model zijn en meer gespreksstarter.

Een echt alternatief:

• Maakt het ‘waarom’ achter gedrag zichtbaar
• Is visueel én intuïtief
• Laat ruimte voor verandering en nuance
• Geeft taal aan wat mensen van binnen drijft
• Zorgt dat het gesprek verder gaat, in plaats van stopt bij een conclusie

En vooral: het maakt niets dicht. Het maakt iets open.

Het spanningsveld: structuur versus openheid

Natuurlijk voelt het spannend om een label los te laten. Als coach wil je houvast. Je coachees trouwens ook.

Maar vraag jezelf af: Geeft het label echt houvast? Of biedt het vooral herkenning, zonder richting?

Want herkenning is waardevol. Maar pas als het beweegt, wordt het coaching. En dáár zit de kracht van een goed alternatief voor DISC: Het helpt mensen herkennen en vervolgens onderzoeken. Zonder dat het de uitkomst al invult.

Hoe ziet dat eruit in de praktijk?

Een coach vertelt:

“DISC gaf me structuur, maar BUTTONS geeft me verhalen. Ik zie in één oogopslag waar iemand energie van krijgt, maar ook waar het schuurt, zonder dat ik het invul. En het mooie is: ik heb geen uitleg meer nodig, mijn coachee begint zelf te praten zodra het profiel op tafel ligt.”

Een andere coach deelde:

“Ik begeleidde een team waar we al drie keer met DISC werkten. Er kwam herkenning, maar geen beweging. Toen we met drijfveren aan de slag gingen, kwam er eindelijk een echt gesprek. Niet over types, maar over wat hen werkelijk motiveerde.”

Durf je iets anders te proberen?

DISC is comfortabel. Het past in een handboek. In een trainingsopzet. In een kleurenschema dat iedereen herkent. Maar je bent geen coach geworden om met schema’s te werken. Je bent coach geworden omdat je gelooft in mensen.

Dus: Wil je weten hoe coaching eruitziet zonder kleur of label, maar mét richting en verdieping? Probeer dan eens wat anders. Je hoeft niet alles los te laten. Maar je mag wel iets nieuws toelaten.