De feedbackparadox: krachtig voor teams, maar zelden goed afgestemd

Hoe je feedback verandert van een spanningsveld naar een ontwikkelinstrument

Feedback is onmisbaar in teamontwikkeling. Het is een van de krachtigste manieren om samenwerking te verbeteren, onderling begrip te vergroten en individuen te laten groeien. Maar in de praktijk is feedback vaak beladen. Teamleden ervaren het als spannend, onduidelijk of ongemakkelijk. Soms wordt het zelfs vermeden.

Waarom? Omdat feedback meestal te generiek wordt gegeven, zonder rekening te houden met de verschillen binnen het team. Terwijl dáár juist de sleutel ligt tot feedback die wél werkt.

Waarom feedback in teams zo vaak schuurt

Feedback is bedoeld als groeimiddel, maar het voelt al snel als een beoordeling. Zeker in teams, waar samenwerking en veiligheid cruciaal zijn, kan een onhandige feedbackstijl meer schade aanrichten dan ontwikkeling brengen. Dat ligt zelden aan de inhoud en bijna altijd aan de vorm.

De fout zit vaak in de aanname dat iedereen feedback op dezelfde manier ontvangt. In werkelijkheid verschillen teamleden enorm in wat hen triggert, motiveert of juist blokkeert. Feedback die bij de één binnenkomt als helder en constructief, voelt voor de ander als hard of afwijzend. Als je feedback niet afstemt op de individuele voorkeuren en communicatiestijl van de ontvanger, mis je het doel.

Teams sterker maken met feedback op maat

In succesvolle teams wordt feedback niet één keer per kwartaal gegeven, maar continu verweven in de samenwerking. Dat kan alleen als je feedback vormgeeft op een manier die aansluit bij de voorkeuren van het teamlid. Daarom is inzicht in drijfveren en persoonlijke stijl geen luxe, maar een voorwaarde. Bij BUTTONS onderscheiden we drie dominante feedbackstijlen, die je helpen om het gesprek beter aan te laten sluiten.

1. directe feedbackstijl

Toepasselijk bij teamleden die resultaatgericht zijn, snel willen schakelen en weinig behoefte hebben aan nuance. Zij willen weten wat goed gaat, wat anders moet en wanneer?

• Wanneer inzetten: bij prestatiegerichte professionals die duidelijkheid waarderen
• Hoe: kort, feitelijk, zonder inleidingen of verzachtingen

2. relatiegerichte feedbackstijl

Geschikt voor teamleden die sterk letten op de onderlinge sfeer. Zij zijn gevoelig voor toon, timing en intentie. Feedback moet komen vanuit respect en verbondenheid, niet als oordeel.

• Wanneer inzetten: bij mensen die waarde hechten aan harmonie en samenwerking
• Hoe: begin met waardering, geef ruimte voor reactie, houd de relatie centraal

3. reflectieve feedbackstijl

Voor mensen die openstaan voor zelfontwikkeling en graag zelf tot inzichten komen. Zij hebben behoefte aan vragen die aanzetten tot denken, niet aan directe aanwijzingen.

• Wanneer inzetten: bij professionals die leergierig zijn en houden van verdieping
• Hoe: stel vragen, geef ruimte, nodig uit tot reflectie en eigenaarschap

Wat dit oplevert in teamtrajecten

Door feedbackstijlen af te stemmen op drijfveren, ontstaat er veiligheid én effectiviteit. Teamleden voelen zich beter begrepen en gehoord. Spanningen worden eerder uitgesproken, zonder dat ze escaleren. Het team leert beter communiceren, omdat er ruimte is voor verschil.

Bovendien wordt feedback niet langer ervaren als “iets moeilijks” dat erbij hoort, maar als een natuurlijke manier van samenwerken en groeien.

De stap naar een echte feedbackcultuur

Wie werkt met teams, weet: feedback is pas krachtig als het niet voelt als een aanval, maar als een uitnodiging. Dat begint bij inzicht in wat mensen drijft en hoe zij benaderd willen worden. Trainers en teamcoaches die met BUTTONS werken, gebruiken feedbackprofielen en werkvormen die aansluiten bij de persoonlijkheid van ieder teamlid. Zo ontstaat er ruimte voor eerlijke gesprekken, zonder onveiligheid. En groeit feedback uit tot iets dat verbindt, in plaats van vervreemdt.

Meer doen met feedback in teams?