Help! Ik ben plotseling leidinggevende.

Ik weet het nog als de dag van gisteren. Ik was de nieuwe vestigingsmanager in Hengelo geworden van de lokale vestiging van ‘Werknet Uitzendbureau’. Dat was in de praktijk niet zo lastig. Want het was een soort eenmansvestiging. Ik was daar dus de manager van mezelf. Nadat ik daar een tijd gewerkt had, werden we overgenomen door ‘Tempo-Team’. Ik werd overgeplaatst naar de Tempo-Team vestiging in Enschede, wat een veel grotere vestiging was dan mijn vestiging in Hengelo. Ineens moest ik echt ‘leiding gaan geven’ aan een aantal collega’s. Jeetje wat vond ik dat spannend, lastig en moeilijk.

De ervaringen die ik toen heb opgedaan, samen met de verhalen die ik als coach van heel veel managers heb mogen horen, zijn de basis van dit blog. Ik wil hiermee alle mensen die plotseling leidinggevende worden, een steuntje in de rug geven.

Op zoek naar het handboek leidinggeven

Je bent ineens leidinggevende. In mijn geval omdat ik wel een goede intercedent was. In veel gevallen wordt de beste uitvoerende van het team, de volgende teamleider. De beste accountant wordt kantoorleider. De beste draaier wordt hoofd van de draaierij. De beste marketeer wordt hoofd van de afdeling marketing.

Op het moment dat je leidinggevende wordt ga je op zoek naar het ‘handboek leidinggeven’. Voor elk beroep is een opleiding of diploma nodig, dus voor het beroep leidinggevende zal er vast ook wel een handboek zijn. Dan kom je er achter dat er heel verschrikkelijk veel over leidinggeven is geschreven, maar dat een handboek ontbreekt. Het komt dus op je eigen competentie, creativiteit, mensenkennis, communicatieve vaardigheden, stressbestendigheid en zelfvertrouwen aan. Nou,… succes!

Vijf nuttige tips voor aankomende leidinggevenden

Gelukkig had ik een mentor die me heel veel heeft geholpen. Het eerste wat hij me leerde was om niet aan mezelf te gaan twijfelen. Hij zei: “Ze hebben je niet voor niets gekozen. Ze zien die talenten in je. Dus ga daar in vredesnaam niet aan twijfelen. En ja, dat het lastig voor je is, is logisch. Alle begin is moeilijk. Je gaat ook fouten maken. Is helemaal niet erg. Dat hoort bij het leerproces. En ja, dat ziet de directie ook wel. Dus vertrouw op jezelf, blijf nieuwsgierig, maak fouten en leer!” Dat heeft me enorm geholpen in  de eerste periode als leidinggevende.

Verder leerde hij me dat het niet gaat om wat ik kan of wat ik weet. Hij zei, het grote nadeel is dat jij denkt dat je het vak snapt. En dat je daarom leidinggevende bent geworden. Om je mensen de kneepjes van het vak te leren hoe jij denkt dat het moet. Laat dat maar eens los. Jij bent leidinggevende geworden om mensen te helpen ontwikkelen. Niet om ze een kopie van jou te maken. Dus ga ze nu niet vertellen wat ze moeten doen. Ga ze maar eens vragen wat jij kan doen om ze te helpen. Om ze te ontwikkelen. Om hun werk nog beter te kunnen doen? Ga ze maar eens vragen wat ze van jou verwachten. In plaats dat jij ze gaat vertellen wat jij van hen verwacht. Dus vraag, luister goed naar de antwoorden en vraag door!

// Gedrag heeft meer impact dan woorden.

Het derde dat mijn mentor me leerde is dat mijn gedrag vele malen meer impact had dan mijn woorden. Hij zei, je hebt niet alleen een nieuwe baan, je hebt ook een voorbeeldfunctie aangenomen. Wat en hoe je doet, is veel belangrijker dan wat je zegt. Wil je dat mensen op tijd op een vergadering komen, kom dan zelf ook op tijd. Wil je dat mensen hun afspraken nakomen, verzaak dan zelf ook niet. Wil je dat mensen jou vertrouwen. Praat dan niet met mensen over anderen. Hoe verleidelijk dat ook kan zijn of hoe stoer het ook kan lijken.  Maar wees integer, praat met mensen, nooit, nooit, nooit over mensen.

Een vierde geweldige tip gaf hij toen ik zei dat ik graag tussen de mensen wilde blijven staan. Hij zei, Han, nu je leidinggevende bent geworden, ben je niet meer one of the guys. Natuurlijk heb je met iedereen een goede band. Maar je gaat merken dat je niet meer alles gaat meekrijgen van je team. Ze gaan je gewoon niet meer alles vertellen. Ze gaan het ook over je hebben met elkaar. Dus werk er maar hard aan om een hele goede leidinggevende te worden. En laat het streven naar het one of the guys blijven maar los.

Want, zo ging hij over naar de laatste tip. Mensen verwachten van je dat je eerlijk en transparant bent. En mensen willen ook graag serieus genomen worden. Ze willen horen wat ze goed doen en daar de complimenten voor. Maar ze willen ook horen wat ze beter kunnen doen. Of waar ze in kunnen groeien. En daar willen ze feed back voor. En mensen verwachten dat je de kaders bewaakt. Dat mensen die zich niet aan de afspraken houden daarop aangesproken worden. En doe dat alsjeblieft persoonlijk. Spreek mensen aan als ze dingen doen die niet passen. En stuur geen algemeen mailtje rond waarin je nog eens op de afspraken wijst. Want daarmee straf je ook de mensen die wel doen wat je van ze verwacht. Dus heb lef, en spreek mensen persoonlijk aan. Wil je mensen corrigeren, doe dat dan persoonlijk en één op één. Wil je mensen complimenteren, doe dat dan als heel veel mensen het kunnen horen.

Met deze vijf tips ben ik mijn eerste jaar als leidinggevende ingegaan. Heb, zoals voorspeld, een heleboel fouten gemaakt. En heb in dat eerste jaar nog veel meer geleerd. Over mezelf, over anderen, over leidinggeven en over coachen.

Of je nu plotseling leidinggevende bent geworden of al enige tijd een leidinggevende rol vervult, bij BUTTONS bieden we op maat gemaakte coaching om je te helpen jouw leiderschapskwaliteiten verder te ontwikkelen. Han Holtkamp, een van onze ervaren BUTTONS professionals, staat klaar om je te begeleiden in dit proces. Met zijn jarenlange ervaring in leiderschapscoaching helpt hij je niet alleen om beter te begrijpen wat je eigen drijfveren zijn, maar ook om effectiever en met meer zelfvertrouwen leiding te geven. Wil je zelf aan de slag met individuele coaching, of wil je weten of onze teamcoaching jouw team en organisatie kan ondersteunen? kijk dan op onze pagina’s over individuele coaching en teamcoaching.