Ik ben nou eenmaal zo…

Kleur bekennen met persoonlijkheidstesten

Er zijn ontzettend veel persoonlijkheidstesten die mensen indelen in allerlei kleuren, met ieder een eigen kleurenpallet en betekenis. Om er eens een paar te noemen; DISC, Herrmanns Brain Dominance Model, MBTI, De Caluwé en Vermaak, Insights Discovery, Management Drives, RealDrives, Graves of Spiral Dynamics van Beck & Cowan, Je zou er haast kleurenblind van worden. Het principe van al die testen is hetzelfde, mensen worden aan de hand van kleuren ingedeeld om inzicht te geven in het eigen gedrag en dat van collega’s. Een veelgehoord nadeel van al deze testen is dat mensen zich gaan verschuilen achter ‘hun’ kleurtje wanneer ze aangesproken worden op hun gedrag. “Ik ben nou eenmaal zo…”

Werkt het in (gekleurede) hokjes plaatsen van mensen bij de persoonlijke ontwikkeling en het verbeteren van de teamprestaties? We kijken hiervoor naar een van de populairste persoonlijkheidstesten die werkt met kleuren; de DISC-test.

Inzicht in eigen gedrag is noodzakelijk

De oorsprong van de DISC-methode ligt in het in 1928 geschreven boek ‘Emotions of normal people’ van Dr. William Moulton Marston over het gedrag van mensen. Volgens Marston hebben we inzichten nodig in ons eigen gedrag om de eigen sterktes en zwaktes te identificeren om ons persoonlijk te kunnen ontwikkelen t.a.v. zaken als samenwerking en effectiviteit. Hierdoor zijn we in staat om het ware geluk te vinden in ons werk en persoonlijke leven. Marston heeft overigens in zijn modellen mensen nooit ingedeeld in allerlei types, zoals de moderne DISC test dat wel doet.

De handige kleurtjes van het DISC model

Het DISC model maakt het eenvoudig om iemand te typeren aan de hand van een kleur. In de basis bestaat het DISC model uit vier kleuren annex eigenschappen die samen het woord DISC vormen. DISC staat voor:

• Dominant: extrovert en taakgericht
• Invloed: extrovert en relatiegericht
• Stabiel: introvert en relatiegericht
• Consciëntieus: introvert en taakgericht

Het DISC model gaat ervanuit dat iedere persoon een mix van deze vier eigenschappen in zich heeft. Het DISC-profiel meet het meest waarschijnlijke gedrag van een individu in een bepaalde situatie. Hoe iemand zichzelf ziet, hoe iemand handelt onder druk en in stressvolle situaties en hoe stelt iemand zich op en past iemand zichzelf aan aan de omgeving. Het gaat hierom de primaire gedragsstijl.

De ene DISC test is de andere niet

De DISC test zelf bestaat uit een aantal stellingen waarmee het profiel van de kandidaat wordt samengesteld aan de hand van de gegeven antwoorden. Er is echter geen eenduidige of unieke DISC test. Het gedachtegoed van Marston is weliswaar de basis geweest voor de DISC methode, maar de test is uiteindelijk door verschillende mensen ontwikkeld. Google maar eens op ‘DISC test doen’, afhankelijk van de website die je bezoekt is de vraagstelling van de test telkens net iets anders. De ene website wil dat je aangeeft met welke stelling je het meest eens bent, de andere wil dat je verschillende stellingen in de voor jou beste volgorde zet.

Andere kleurentesten werken op een vergelijkbare wijze als de DISC test. De kandidaat krijgt een aantal stellingen of vragen en aan de hand van de gegeven antwoorden wordt een kleurenprofiel opgebouwd.

Kritiek op (kleuren)persoonlijkheidstesten

De DISC test en andere persoonlijkheidstesten die werken met kleuren zijn op zich nuttig en geven inzicht in gedrag van mensen. Een van de grootste nadelen van al deze testen is dat mensen zich gaan verschuilen achter de uitkomst, (in het geval van DISC, één van de kleuren) in plaats van deze inzichten te gebruiken om zichzelf persoonlijk verder te ontwikkelen. “Ach, ik kan er niks aan doen, ik ben nou eenmaal rood” of “ik ben nou eenmaal blauw dus…”. De kleuren worden als excuus gebruikt voor het eigen gedrag en niet als ontwikkelmogelijkheid om als individu beter te presteren. Hiermee slaan kleurentesten volgens critici de plank mis als het gaat om ontwikkeling. Je hebt dan een hele goede coach nodig die dit proces kan begeleiden.

Mensen in hokjes plaatsen

Maar er is nog meer kritiek op kleurenmethoden. Ze gaan te veel uit van stereotyperingen. Mensen worden in hokjes geplaatst. En dat terwijl mensen veel complexer zijn dan dat. Werknemers in hokjes stoppen is daarom ronduit gevaarlijk. “Op het moment dat we een complexe wereld gaan vereenvoudigen, ontstaan vaak vooroordelen. Dat zie je maatschappij breed in processen als racisme, maar zoiets kan op kleine schaal ook op de werkvloer gebeuren.” aldus Patrick Vermeren, auteur van het boek De HR-Ballon, waarin hij het ene na het andere kleurenmodel onderuit haalt. “Rood is beter dan blauw”, “Hij is zó geel, misschien kunnen we toch beter een groen persoon inzetten”, het zijn volgens de critici geen onrealistische scenario’s.

Individuele diversiteit in plaats van stereotypering

Bij BUTTONS begrijpen we dat kleurentesten kunnen leiden tot stereotypering en het in hokjes plaatsen van mensen. Daarom hanteren wij een individuele diversiteitsbenadering. We geloven dat mensen veel complexer zijn dan slechts één kleur of stereotype. Onze benadering richt zich op het ontdekken van individuele drijfveren, behoeften en voorkeuern, waardoor we een diepgaander begrip van iemands persoonlijkheid kunnen krijgen.

Ontdek de kracht van drijfveren

In plaats van enkel naar gedrag te kijken, leggen we bij BUTTONS de focus op drijfveren en kunnen daarmee een waardevolle aanvulling zijn op kleurenmethoden zoals DISC. Waar DISC en andere kleurentesten helpen om iemands gedrag te identificeren en te typeren aan de hand van kleuren, biedt BUTTONS inzicht in de onderliggende redenen achter dat gedrag. Het is niet alleen belangrijk om te weten dat iemand bijvoorbeeld ‘rood’ gedrag vertoont, maar ook waarom ze dat doen en wat hen motiveert. Dit diepgaande begrip van individuele drijfveren stelt individuen en teams in staat om effectiever te communiceren, beter samen te werken en hun persoonlijke en professionele ontwikkeling te bevorderen.

Bij BUTTONS geloven we dat diepgaand inzicht in drijfveren de sleutel is tot persoonlijke groei en effectieve samenwerking binnen teams. Onze coaching, zowel voor individuen als teams, gaat verder dan traditionele kleurentesten door te focussen op wat mensen werkelijk beweegt. Wil je ontdekken hoe je de drijfveren van jouw medewerkers of teamleden kunt inzetten om hun volledige potentieel te benutten? Lees meer over onze individuele coaching en teamcoaching en ontdek hoe BUTTONS je kan helpen om meer uit jezelf en je team te halen.

Wil je meer lezen over hoe BUTTONS de DISC methode kan versterken, lees dan deze blog: Een diepgaande vergelijking tussen DISC en de BUTTONS drijfverenmethode.